Geschenken en geschenkcheques: hogere bedragen vrijgesteld van RSZ-bijdragen

Spotlight
14 september 2018

Geschenken en geschenkcheques die de werkgever toekent aan een werknemer, worden onder bepaalde voorwaarden uitgesloten van het loonbegrip en dus vrijgesteld van sociale bijdragen. Een Koninklijk Besluit van 3 juli 2018 verhoogt de van RSZ vrijgestelde bedragen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2017.


Achtergrond

In principe wordt als loon voor RSZ-doeleinden beschouwd: elk voordeel in geld of in geld waardeerbaar voordeel:

  • dat de werkgever aan zijn werknemer toekent als tegenprestatie van arbeid verricht krachtens de arbeidsovereenkomst; of 
  • waarop de werknemer ingevolge zijn dienstbetrekking, hetzij rechtstreeks, hetzij onrechtstreeks, recht heeft ten laste van zijn werkgever. 

De wet biedt de Koning echter de mogelijkheid het loonbegrip te beperken en aldus bepaalde voordelen uit te sluiten van de berekeningsbasis voor de sociale bijdragen. 

Zo worden geschenken die de werkgever toekent aan de werknemer onder bepaalde voorwaarden uitgesloten van het RSZ-loonbegrip en dus van sociale bijdragen. 

Om vrijgesteld te worden, moeten geschenken toegekend zijn naar aanleiding van Sinterklaas, Kerstmis of Nieuwjaar, naar aanleiding van een eervolle onderscheiding of naar aanleiding van de pensionering, het huwelijk of de wettelijke samenwoning van de werknemer. Het kan gaan om geschenken in natura, in cash of in cheques.

Wat verandert er?

Een Koninklijk Besluit van 3 juli 2018 (BS 6 juli 2018) verhoogt de van RSZ vrijgestelde bedragen. Dit is een beslissing die volgt na het Interprofessioneel Akkoord 2017-2018.  

De verhoging vindt plaats met terugwerkende kracht tot 1 januari 2017. Vanaf die datum zijn de volgende geschenken vrijgesteld van sociale bijdragen:

 

Gelegenheid

 

Nieuw bedrag
vanaf 01/01/2017

 

Oud bedrag
vóór 01/01/2017

Sinterklaas, Kerstmis, Nieuwjaar
  • 40 EUR per werknemer
    + 40 EUR per kind ten laste
  • berekend op jaarbasis en voor alle gelegenheden samen
  • 35 EUR per werknemer
    + 35 EUR per kind ten laste
  • berekend op jaarbasis en voor alle gelegenheden samen
Eervolle onderscheiding
  • 120 EUR 
  • 105 EUR 
Pensionering (geen SWT)
  • 40 EUR per volledig dienstjaar
  • min. 120 EUR 
  • max. 1.000 EUR
  • 35 EUR per volledig dienstjaar
  • min. 105 EUR 
  • max. 875 EUR
Huwelijk of wettelijke samenwoning
  • 245 EUR
  • 200 EUR

Het is van belang te noteren dat geschenken waarvan de waarde het toepasselijke bedrag overschrijdt, voor het totale bedrag als loon worden beschouwd waarop sociale bijdragen verschuldigd zijn. Geschenken naar aanleiding van een huwelijk of wettelijke samenwoning vormen hierop een uitzondering. Indien dergelijke geschenken de waarde van 245 EUR overschrijden, zijn er enkel sociale bijdragen verschuldigd op het bedrag boven de 245 EUR. 

De vraag of de grensbedragen voor geschenken naar aanleiding van Sinterklaas, Kerstmis of Nieuwjaar gerespecteerd worden, moet beoordeeld worden op basis van het systeem dat de werkgever voor de toekenning hanteert en niet op basis van het bedrag dat aan iedere werknemer wordt toegekend. Indien een werkgever aan al zijn werknemers bijvoorbeeld een geschenk van 100 EUR geeft, zijn al die geschenken loon, ook indien een aantal van de werknemers twee of meer kinderen ten laste hebben.

Overige voorwaarden

Geschenkcheques moeten nog aan een aantal bijkomende voorwaarden voldoen:

  • zij mogen enkel worden ingeruild bij de ondernemingen die vooraf een akkoord hebben gesloten met de emittenten ervan;
  • zij moeten een beperkte looptijd hebben; en
  • zij mogen aan de begunstigde niet in cash worden uitbetaald.

Het Koninklijk Besluit van 3 juli 2018 verandert hier niets aan.

Fiscale behandeling

De belastingadministratie aanvaardt in haar circulaires nr. 28/2002 van 16 oktober 2002 en nr. 242/588.226 van 22 september 2008 dat geschenken toegekend naar aanleiding van één van bovenstaande gelegenheden door de werkgever afgetrokken worden als beroepskost. 

Van de zijde van de werknemer worden deze geschenken fiscaal vrijgesteld.

De grensbedragen die de belastingadministratie hanteert, zijn echter de volgende:

Gelegenheid Bedrag aftrekbaar als beroepskost
en fiscaal onbelast
Sinterklaas, Kerstmis, Nieuwjaar
  • 35 EUR per werknemer + 35 EUR per kind ten laste 
  • berekend op jaarbasis en voor alle gelegenheden samen
Eervolle onderscheiding
  • 105 EUR
Pensionering (geen SWT)
  • 35 EUR per volledig dienstjaar
  • min. 105 EUR 
Huwelijk of wettelijke samenwoning
  • 200 EUR

Deze grensbedragen zijn dus nog niet geharmoniseerd met de bedragen in het Koninklijk Besluit van 3 juli 2018. De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid heeft echter aangegeven dat ze de minister van Financiën zal vragen het nodige te doen voor een fiscale harmonisatie.

En wat met vrijgevigheden?

Te onderscheiden van de geschenken, zijn de vrijgevigheden. Om als vrijgevigheid beschouwd te worden, vereist de RSZ dat het in elk geval gaat om:

  • voordelen die de werkgever spontaan toekent naar aanleiding van een bijzondere gebeurtenis 
    • in de onderneming (bijvoorbeeld naar aanleiding van het 50-jarig bestaan van de onderneming), of
    • in het persoonlijk leven van de werknemer (bijvoorbeeld grote brandschade aan het huis van de werknemer),
  • voor zover er in de onderneming geen traditie bestaat om dergelijke voordelen toe te kennen,
  • er in hoofde van de werknemer geen enkel recht op kan worden uitgeoefend, en 
  • er geen rechtstreeks verband met de dienstbetrekking bestaat.

Indien niet aan deze cumulatieve voorwaarden is voldaan, zijn RSZ-bijdragen verschuldigd.