Op 3 september 2017 heeft de Koning de wet afgekondigd betreffende de bekendmaking van niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit door bepaalde grote vennootschappen en groepen (BS 11 september 2017) . Hiermee wordt richtlijn 2014/95 van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014 omgezet (zie ook Eubelius Spotlights september 2016). Bepaalde grote vennootschappen zijn daardoor verplicht om in hun jaarverslag met betrekking tot het boekjaar dat aanvangt op of na 1 januari 2017, een verklaring van zogenaamde "niet-financiële" informatie bekend te maken.
Bedoelde vennootschappen
Richtlijn 2014/95 reglementeert een praktijk die reeds bestaat in de meeste grote ondernemingsgroepen. Vanaf het boekjaar dat begint op of na 1 januari 2017, is de publicatie van niet-financiële informatie verplicht voor twee types entiteiten (nieuw artikel 96, § 4, W.Venn.):
- elke organisatie van openbaar belang bedoeld in artikel 4/1 W. Venn. (dit wil zeggen de genoteerde vennootschappen, de kredietinstellingen, de verzekerings- of herverzekeringsondernemingen en de vereffeningsinstellingen, en de met vereffeningsinstellingen gelijkgestelde instellingen) die op balansdatum de drempel van 500 werknemers overschrijdt en die een balanstotaal heeft van meer dan 17 miljoen euro of een omzet van meer dan 34 miljoen euro (tenzij het een dochtervennootschap is van een vennootschap die deze informatie al heeft opgenomen in het geconsolideerd niet-financieel verslag); en
- elke organisatie van openbaar belang die een moedervennootschap is van een grote groep en die de drempel van 500 werknemers overschrijdt.
Dit toepassingsveld stemt overeen met wat de richtlijn vooropstelt. Tijdens de behandeling door de parlementaire commissie werd voorgesteld om het toepassingsgebied uit te breiden naar andere vennootschappen, maar dit amendement werd niet aangenomen. In totaal zouden minder dan 200 Belgische ondernemingen onder deze nieuwe regelgeving vallen.
Te publiceren niet-financiële informatie
Bovengenoemde vennootschappen moeten in hun jaarverslag, of in een afzonderlijk verslag waarnaar in het jaarverslag wordt verwezen, significante informatie opnemen over hun activiteiten, beleidsmaatregelen en zorgvuldigheidsprocedures ("due diligence") die betrekking hebben op de sociale, de personeels- en milieu-aangelegenheden, de eerbiediging van mensenrechten en de bestrijding van corruptie en omkoping. In het verslag worden ook de resultaten van dit beleid beschreven, de voornaamste risico's die eraan verbonden zijn en hoe de vennootschap deze risico's beheert. Daarnaast bevat het rapport ook de essentiële prestatie-indicatoren ("key performance indicators" of "kpi") met betrekking tot dit beleid (nieuw art. 96, §4, tweede alinea W.Venn.).
Publicatie van het diversiteitsbeleid
Daarenboven vereist de wet, in overeenstemming met richtlijn 2014/95/EU, dat grote beursgenoteerde ondernemingen in hun verklaring inzake corporate governance een beschrijving geven van het diversiteitsbeleid dat ze voeren met betrekking tot de leden van de raad van bestuur, de leden van het directiecomité, de andere leiders en de personen belast met het dagelijks bestuur van de vennootschap. De informatie betreft diversiteitscriteria zoals leeftijd, geslacht of beroepskwalificaties, en de doelstellingen van dit diversiteitsbeleid, de uitvoeringsmodaliteiten ervan en de verkregen resultaten (nieuw art. 96, §2, eerste alinea, 6° W.Venn.).
Comply or explain
Zoals voor corporate governance codes, zijn de vennootschappen die niet-financiële en diversiteitsinformatie moeten publiceren gehouden tot een "comply or explain"-verplichting. België heeft echter, ondanks kritiek, voor de publicatie van niet-financiële informatie ook gebruik gemaakt van de mogelijkheid die de richtlijn biedt om de betrokken vennootschappen toe te laten geen melding te maken van informatie die "ernstige schade" zou kunnen berokkenen aan hun commerciële positie, mits het weglaten van deze informatie niet in de weg staat aan een "getrouw beeld en evenwichtig begrip van de ontwikkeling" (de zogenaamde "safe harbor"-clausule; nieuw art. 96, §4, achtste alinea W.Venn.).
Controle door de commissaries
Voor zowel de niet-financiële informatie als het diversiteitsbeleid, moet de commissaris nagaan of de nodige informatie werd meegedeeld. Hij moet de kwaliteit van deze informatie niet controleren, maar hij moet nagaan of de verstrekte informatie in overeenstemming is met de jaarrekening voor hetzelfde boekjaar (nieuwe art. 144, §1, eerste alinea, 6° en 148, §1, eerste alinea, 5° W.Venn.).
In de praktijk
Met het oog op de vergelijkbaarheid van verslagen, moeten deze worden opgesteld op basis van "Europese en internationale erkende referentiemodellen" (nieuw art. 96, §4, vierde alinea W.Venn.). De Europese Commissie heeft op 5 juli 2017, zoals gevraagd in artikel 2 van richtlijn 2014/95/EU, een mededeling gepubliceerd betreffende "Richtsnoeren inzake niet-financiële rapportage (methodologie voor het rapporteren van niet-financiële informatie)". Deze mededeling bevat een lijst van richtlijnen en methodologische aanbevelingen voor de opstelling van het verslag.
De voorbereiding van dit verslag vergt een aanzienlijke inspanning om de informatie te verzamelen en verifiëren. De compliance officer zal, opnieuw, nauw betrokken zijn bij dit werk en zal in geval van een gebrekkige publicatie uitzonderlijk in de hoek staan waar de klappen vallen.